Konkurenca është tipar kryesor i ekonmisë së tregut. Të marrim një shembull të një produkti për të demonstruar këtë çështje. Një numër i madh i ndërmarrjeve u ofrojnë lloje të ndryshme të veshjeve xhins konsumatorëve potencial të cilët kanë lirinë të blejnë xhinset e preferuara apo mos të blejnë ato fare.
Analizat perendimore mikroekonomike të arsyeshmërisë së konsumatorëve thonë se, vendimi për të blerë do të bazohet në raportin çmim/cilësi të xhinseve. Sidoqoftë, shumë njerëz preferojnë të paguajnë më shumë për xhinse të cilësisë më të dobët por të blerë në një dyqan në qendër të qytetit sesa të blejnë xhinse më të mira në një treg të hapur, për arsye se ata preferojnë të blejnë në një vend më të bukur. A janë vallë këta blerës të arsyeshëm në kuptimin ekonomik? Përgjigja është se e ashtuquajtura cilësi i ka dy dimenzione, cilësinë e produktit aktual dhe shërbimin. Shpesh shërbimi mund të jetë faktor më i rëndësishëm sesa cilësia aktuale apo aparente e produktit të caktuar.
Sipas Maikël Poter (Michael Porter), autor i librit më të shitur të 80-ave “Strategjia Konkuruese”, konkurenca bazohet në kosto, cilësi dhe shërbim. Kuptimi dhe rëndësia relative e secilit prej këtyre termeve ndryshon mvarrësisht nga industria dhe produkti. Për shembull, cilësia e xhinseve mund të shprehet me tiparet e një produkti të qëndrueshëm dhe të endur mirë, përderisa vera mvaret nga shija e saj. Një gjë e njejtë ndodh me shërbimet, një garancion një vjeçar është shumë i rëndësishëm për pajisje shtëpiake, ndërsa dërgesa (shërbimi) në kohën e duhur për repromateriale të shitura prodhuesëve që prodhojnë në kohën e duhur. Sa i përket rëndësisë relative, në rastin e komoditeteve, konkurenca bazohet gati e tëra në kosto, kurse pas shitjes shërbimi është vendimtar për makinat e fotokopjimit.
Fitimtarët në një treg me konkurencë të vendosur janë të tillë sepse kanë advantazhe konkuruese. Strategjitë e ndërmarrjeve mund të kërkojnë mënyrë që të përfitojnë advantazhe konkuruese, që siç thotë Maikëll Poter janë kosotoja e lidershipit dhe diferencimi i produktit. E para koncentrohet në kosto (përcaktuesi kryesor i çmimit por jo edhe i vetmi), kurse i dyti ka të bëjë me cilësinë dhe shërbimet. Mënyra e tretë për ndërmarrjet që nuk mund të gjejnë veten në asnjërën prej strategjive të lartëpërmendura është që të fokusohen në një qoshe tregu.
Nëse posedoni biznes dhe produktet tuaja nuk janë komode rekomandohet që të punoni për të kuptuar se si cilësia dhe shërbimet ndikojnë në industrinë tuaj, nëse akoma nuk e keni bërë ate. Cilësia është aftësia e produktit apo shërbimit për të kënaqur nevojat e konsumatorëve. Ajo ka një komponent operacional, performancë dhe një element emocional, perceptimi i konsumatorit ndaj atributeve të produktit dhe performanca.
Performanca është objektive dhe e matshme. Është e qartë se thika që nuk pret si duhet ka performance më të dobët se thika e mpreht edhe ora që vonohet ka performance më të dobët se ajo që gjithmonë tregon kohën e sakt. Thikat janë për të prerë kurse orët për të na e treguar kohën e saktë.
Por performanca nuk është e tëra. Elementi emocional i cilësisë është subjektiv dhe i pakapshëm. Si i tillë, do mvarret nga konsumatorët. Kjo komponentë themelore e cilësisë shpjegon se pse disa konsumatorë preferojnë thika të argjendta të shtrenjta, më pak të mprehta në vend të atyre nga çeliku i pandryshkshëm (posedimi i argjendit kuptohet si klasike), apo të preferuarit e orëve të arta që vonohen në vend të orëve standarde digjitale të lira. E gjitha kjo mvarret nga nevoja që konsumatori dëshiron ta përmbush, funkcionaliteti, statusi apo estetika.
Përsderisa cilësia i referohet produktit, shërbimi ka të bëjë me atë që e rrethon produktin para dhe pas shitjes. Shërbimi para shitjes mund ta bëjë blerjen një përvojë të lumtur apo të hidhur, duke përcaktuar në shumë raste se konsumatorët e arsyeshëm (në kuptimin ekonomik) do të bëhen konsumatorë të përhehrshëm apo herën e ardhëshme do të vendosin të shkojnë dikund tjetër. Shërbimi para shitjes përfshin vlefshmërinë e produktit, kohën e pritjes (nëse ka nevojë të pritet në radhë), lokalitetin dhe gjendjen fizike të bizneseve (klimatizimi/ nxemja, pastërtia), të përdorurit miqësisht e ueb faqes së kompanisë (website) dhe gjithashtu kortezia e shitësit.
Ngajshëm, relevant është edhe shërbimi pas-shitjes i cili përfshinë mundësinë për të kthyer produktin nëse konsumatori nuk është i kënaqur, garancë për produktin, mirëmbajtja e ofruar nga prodhuesi-distribut ori, një kontakt special për pyetje dhe ankesa dhe dërgesa të njherëshme. Shërbimi i keq apo mungesa e shërbimit pas shitjes (p.sh. mungesa e pjesëve rezervë) do t’i largojë shumicën e konsumatorëve që të blejnë sërish produktet e njejta, pa marrë parasysh cilësinë. Kështu, konsumatorët e paknaqur mund t’u shkaktojnë dëm të madh ndërmarrjeve duke shpërndarë fjalën e keqe tek konsumatorët tjerë potencial.
Nëse dëshironi të bëheni fitimtar duhet të zhvilloni strategji konkuruese për secilën linjë të produktit.
Analizat perendimore mikroekonomike të arsyeshmërisë së konsumatorëve thonë se, vendimi për të blerë do të bazohet në raportin çmim/cilësi të xhinseve. Sidoqoftë, shumë njerëz preferojnë të paguajnë më shumë për xhinse të cilësisë më të dobët por të blerë në një dyqan në qendër të qytetit sesa të blejnë xhinse më të mira në një treg të hapur, për arsye se ata preferojnë të blejnë në një vend më të bukur. A janë vallë këta blerës të arsyeshëm në kuptimin ekonomik? Përgjigja është se e ashtuquajtura cilësi i ka dy dimenzione, cilësinë e produktit aktual dhe shërbimin. Shpesh shërbimi mund të jetë faktor më i rëndësishëm sesa cilësia aktuale apo aparente e produktit të caktuar.
Sipas Maikël Poter (Michael Porter), autor i librit më të shitur të 80-ave “Strategjia Konkuruese”, konkurenca bazohet në kosto, cilësi dhe shërbim. Kuptimi dhe rëndësia relative e secilit prej këtyre termeve ndryshon mvarrësisht nga industria dhe produkti. Për shembull, cilësia e xhinseve mund të shprehet me tiparet e një produkti të qëndrueshëm dhe të endur mirë, përderisa vera mvaret nga shija e saj. Një gjë e njejtë ndodh me shërbimet, një garancion një vjeçar është shumë i rëndësishëm për pajisje shtëpiake, ndërsa dërgesa (shërbimi) në kohën e duhur për repromateriale të shitura prodhuesëve që prodhojnë në kohën e duhur. Sa i përket rëndësisë relative, në rastin e komoditeteve, konkurenca bazohet gati e tëra në kosto, kurse pas shitjes shërbimi është vendimtar për makinat e fotokopjimit.
Fitimtarët në një treg me konkurencë të vendosur janë të tillë sepse kanë advantazhe konkuruese. Strategjitë e ndërmarrjeve mund të kërkojnë mënyrë që të përfitojnë advantazhe konkuruese, që siç thotë Maikëll Poter janë kosotoja e lidershipit dhe diferencimi i produktit. E para koncentrohet në kosto (përcaktuesi kryesor i çmimit por jo edhe i vetmi), kurse i dyti ka të bëjë me cilësinë dhe shërbimet. Mënyra e tretë për ndërmarrjet që nuk mund të gjejnë veten në asnjërën prej strategjive të lartëpërmendura është që të fokusohen në një qoshe tregu.
Nëse posedoni biznes dhe produktet tuaja nuk janë komode rekomandohet që të punoni për të kuptuar se si cilësia dhe shërbimet ndikojnë në industrinë tuaj, nëse akoma nuk e keni bërë ate. Cilësia është aftësia e produktit apo shërbimit për të kënaqur nevojat e konsumatorëve. Ajo ka një komponent operacional, performancë dhe një element emocional, perceptimi i konsumatorit ndaj atributeve të produktit dhe performanca.
Performanca është objektive dhe e matshme. Është e qartë se thika që nuk pret si duhet ka performance më të dobët se thika e mpreht edhe ora që vonohet ka performance më të dobët se ajo që gjithmonë tregon kohën e sakt. Thikat janë për të prerë kurse orët për të na e treguar kohën e saktë.
Por performanca nuk është e tëra. Elementi emocional i cilësisë është subjektiv dhe i pakapshëm. Si i tillë, do mvarret nga konsumatorët. Kjo komponentë themelore e cilësisë shpjegon se pse disa konsumatorë preferojnë thika të argjendta të shtrenjta, më pak të mprehta në vend të atyre nga çeliku i pandryshkshëm (posedimi i argjendit kuptohet si klasike), apo të preferuarit e orëve të arta që vonohen në vend të orëve standarde digjitale të lira. E gjitha kjo mvarret nga nevoja që konsumatori dëshiron ta përmbush, funkcionaliteti, statusi apo estetika.
Përsderisa cilësia i referohet produktit, shërbimi ka të bëjë me atë që e rrethon produktin para dhe pas shitjes. Shërbimi para shitjes mund ta bëjë blerjen një përvojë të lumtur apo të hidhur, duke përcaktuar në shumë raste se konsumatorët e arsyeshëm (në kuptimin ekonomik) do të bëhen konsumatorë të përhehrshëm apo herën e ardhëshme do të vendosin të shkojnë dikund tjetër. Shërbimi para shitjes përfshin vlefshmërinë e produktit, kohën e pritjes (nëse ka nevojë të pritet në radhë), lokalitetin dhe gjendjen fizike të bizneseve (klimatizimi/ nxemja, pastërtia), të përdorurit miqësisht e ueb faqes së kompanisë (website) dhe gjithashtu kortezia e shitësit.
Ngajshëm, relevant është edhe shërbimi pas-shitjes i cili përfshinë mundësinë për të kthyer produktin nëse konsumatori nuk është i kënaqur, garancë për produktin, mirëmbajtja e ofruar nga prodhuesi-distribut ori, një kontakt special për pyetje dhe ankesa dhe dërgesa të njherëshme. Shërbimi i keq apo mungesa e shërbimit pas shitjes (p.sh. mungesa e pjesëve rezervë) do t’i largojë shumicën e konsumatorëve që të blejnë sërish produktet e njejta, pa marrë parasysh cilësinë. Kështu, konsumatorët e paknaqur mund t’u shkaktojnë dëm të madh ndërmarrjeve duke shpërndarë fjalën e keqe tek konsumatorët tjerë potencial.
Nëse dëshironi të bëheni fitimtar duhet të zhvilloni strategji konkuruese për secilën linjë të produktit.
